Η Τουρκία μπλοκάρει την αγορά ακινήτων από "Έλληνες" στην Πόλη

Αλέξανδρος Μασσαβέτας Κωνσταντινούπολη

Δημοσιογράφος και συγγραφέας που ζει στην Κωνσταντινούπολη.

Το Τουρκικό Γενικό Επιτελείο παρενέβη ώστε να εμποδίσει την απόκτηση ακινήτου στην Πόλη από ελληνικών συμφερόντων εταιρεία, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τουρκικού τύπου της προηγούμενης εβδομάδας. Κατά τα δημοσιεύματα αυτά, το υφιστάμενο νομικό καθεστώς που ρυθμίζει την κτήση κυριότητας ακινήτων από ξένες εταιρείες τη δυσχεραίνει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να βρίσκονται σε ουσιαστική αδυναμία παροχής υπηρεσιών όπου αυτή είναι απαραίτητη. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, η Finans Leasing βρέθηκε σε αδυναμία να παράσχει την αιτούμενη από Τούρκο επιχειρηματία χρηματοδότηση, λόγω ανυπέρβλητων νομικών εμποδίων σχετικά με την κτήση κυριότητας ακινήτου στο Βόσπορο.

Τα δημοσιεύματα κυκλοφόρησαν με τον τίτλο «Εμπόδιο του Γενικού Επιτελείου στο Ελληνικό κεφάλαιο». Κατά το ιστορικό της υπόθεσης, ο Τούρκος επιχειρηματίας Οσμάν Ορ απευθύνθηκε στη Finans Leasing ζητώντας της να χρηματοδοτήσει δια της μεθόδου της χρηματοδοτικής πίστωσης (leasing) την αγορά παράλιας έπαυλης στην περιοχή Μπέμπεκ του Βοσπόρου. Σύμφωνα με αυτή, η κυριότητα του ακινήτου περιέρχεται στο δανειοδότη μέχρι την αποπληρωμή του δανείου, οπότε και επανακάμπτει στο δανειολήπτη.. Η Finans Leasing, που ελέγχεται από την Εθνική Τράπεζα, προσέφερε το ευνοϊκότερο επιτόκιο και όρους χρηματοδότησης στον Ορ, αλλά ο επιχειρηματίας έμεινε άναυδος όταν μετέβη στο υποθηκοφυλακείο. Εκεί βρήκε καταχώρηση στον τίτλο του ακινήτου «Δεν πωλείται σε ξένους». Σύμφωνα με τις πληροφορίες που επικαλείται ο Τουρκικός τύπος, πίσω από την καταχώρηση βρίσκεται το Γενικό Επιτελείο, που παρενέβη μέσω των περίπλοκων διαδικασιών της σχετικής νομοθεσίας. Τελικά ο Ορ αναγκάσθηκε να πάρει το δάνειο, για το ποσόν των 17.5 εκατομμυρίων δολλαρίων της αγοράς, από τη Ziraat Bank, που ανήκει στο Τουρκικό δημόσιο.

Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία για την εξαγορά ακινήτων από αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που τροποποιήθηκε το 2008, απαιτείται άδεια της νομαρχίας για την απόκτηση ακινήτου. Προκειμένου να εκδοθεί αυτή, η αιτούσα εταιρεία πρέπει να συμπληρώσει αίτηση με 14 σημεία. Η νομαρχία, βάσει του νόμου, συμβουλεύεται το Γενικό Επιτελείο, την Ασφάλεια και το εμπορικό επιμελητήριο. Πηγή κοντά στο Γενικό Επιτελείο δήλωσε στο newstime ότι το τελευταίο θα «εξαντλεί όλα τα περιθώρια προκειμένου να εμποδίζει την κτήση ακινήτων, έστω και προσωρινά, ειδικά από Έλληνες στην περιοχή της νομαρχίας Κωνσταντινουπόλεως.» Κανείς από τους ερωτηθέντες στη Finansbank και τη Finans Leasing δεν ήταν αρμόδιος να παράσχει πληροφόρηση για το περιστατικό.

Όταν εκδόθηκε η νομοθεσία για το leasing στην Τουρκία, ο εθνικιστικός και ο Κεμαλικός τύπος ισχυριζόταν ότι Ελληνικές εταιρείες θα χρησιμοποιήσουν τη νομοθεσία για να επαναποκτήσουν ακίνητα στην Πόλη. Μιλούσαν για κίνδυνο επανελληνοποίησης της αγοράς ακινήτων στην Πόλη μέσω της δραστηριότητας ελληνικών εταιρειών. «Το Ελληνικό κεφάλαιο δεν μπορεί να αγοράσει την έπαυλη στο Βόσπορο» έγραψε η Ακσάμ. Σημειωτέον ότι ο Βόσπορος και γενικότερα η Κωνσταντινούπολη θεωρείται περιοχή στρατηγικής σημασίας στην Τουρκία.

Η διαδικασία των αλλεπάλληλων εγκρίσεων είναι τόσο πολύπλοκη και χρονοβόρα, ώστε πολλές φορές να οδηγεί σε αδυναμία εκ μέρους των εταιρειών να παράσχουν πιστωτικές υπηρεσίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Ορ απηύδησε από την καθυστέρηση και τα εμπόδια της γραφειοκρατίας και προτίμησε να συμφωνήσει εκ νέου την παροχή χρηματοδόσης με τη Ziraat Bank. Ακριβώς ενόψει των εμποδίων που η νομοθεσία θέτει για την απόκτηση ακινήτων σε όλους τους ξένους, πολλές ξένες που εταιρείες στην Πόλη δεν προσφέρουν πίστωση σε αγοραπωλησίες ακινήτων. Διπλωματικές πηγές Ευρωπαϊκών χωρών στην Τουρκία δηλώνουν εκνευρισμό με τους περιορισμούς στην κτήση ακινήτων. «Ενδεχομένως αντίστοιχοι περιορισμοί στην κτήση ακινήτων από Τούρκους πολίτες στο Λονδίνο, το Παρίσι, την Αθήνα και τη Ρώμη να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα του ανοίγματος της αγοράς ακινήτων στην Πόλη» ισχυρίσθηκε διπλωματικός παράγων, μιλώντας για «παράνοια και φοβικά σύνδρομα στην Τουρκία» και αποτυχία εν προκειμένω των αρχών της ελεύθερης αγοράς.

Τούρκοι οικονομικοί παράγοντες δήλωσαν στο newstime δυσαρέσκεια με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, μιλώντας επίσης για φοβική νοοτροπία και ανικανότητα της παρούσας κυβέρνησης να αντισταθεί στις πιέσεις των εθνικιστών. «Είναι τουλάχιστον παράλογο να προσπαθούμε να προσελκύσουμε ξένους επενδυτές και εταιρείες στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς, και παράλληλα να εγείρουμε τέτοια προσχήματα» είπε σύμβουλος επενδύσεων. Ελληνικές διπλωματικές πηγές εξέφρασαν δυσαρέσκεια με το γεγονός της ουσιαστικής αδυναμίας απόκτησης ακινήτων από Έλληνες στην Πόλη, σημειώνοντας ότι Τούρκοι πολίτες μπορούν να αγοράσουν στην Αθήνα δίχως περιορισμό.

Σημειωτέον ότι παλαιότερα δημοσιεύματα του Τουρκικού τύπου είχαν εξοργίσει τους εθνικιστές και την Κεμαλική αντιπολίτευση, εμφανίζοντας Έλληνες να έρχονται στις πρώτες σειρές μεταξύ των ξένων ιδιοκτητών ακινήτων στη χώρα. Τα εν λόγω δημοσιεύματα παρέλειπαν να σημειώσουν πως οι εν λόγω Έλληνες πολίτες είναι στην πλειοψηφία τους Μουσουλμάνοι της Θράκης. Οι ένοπλες δυνάμεις και οι αρχές γενικά, θεωρώντας τους ομογενείς, δεν εγείρουν προσχήματα στην αγορά ακινήτων στην περίπτωσή τους.