Ο βασιλιάς Αλέξανδρος και το τραγικό και άδοξο τέλος του. (και άκρως περίεργο…)

 

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Θα ήταν ποτέ δυνατόν ένας πίθηκος να εκτρέψει τον ρού της ελληνικής ιστορίας και τις εξελίξεις στη Βαλκανική, στο πρώτο τέταρτο του 20-ου αιώνα ; Όχι, είναι η προφανής απάντηση. Και όμως άλλες ήταν οι βουλές των αχανών δαιδάλων της ιστορίας, που με τους αδιόρατους μηχανισμούς τους επικαθορίζουν την ανθρώπινη μοίρα. Για να δούμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Το 1916 ο δευτερότοκος πρίγκιπας Αλέξανδρος στα εικοσιτρία του χρόνια, αναλαμβάνει τη βασιλεία της Ελλάδος αναπληρώνοντας τον πατέρα του Κωνσταντίνο που εξορίζεται από το στέμμα της Ελλάδος, υπο την πίεση των δυνάμεων της Αντάντ. Ο Αλέξανδρος επικοινωνεί με τον εξόριστο πατέρα του και αποδέχεται την κοινή πεποίθηση όλων των βασιλοφρόνων για τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ότι είναι σατανάς. Προοδευτικά όμως οι δυο άνδρες που φαίνεται πως είναι  – με την πολιτική τους παιδεία και το υψηλό κοινωνικό τους ήθος – διαλεχτοί της Ιστορίας, αποκαθιστούν τις σχέσεις τους και μέσα από μια κοινή πορεία που στόχο έχει την μεγαλουργία της πατρίδας, επιτυγχάνουν λαμπρά επιτεύγματα. Η στήριξη που παράσχει ο Αλέξανδρος στον εθνάρχη απεξαρτημένος καθώς είναι από πολιτικές δουλείες του παρελθόντος δεν αργεί να καρποδοτήσει και ο μέγας Βενιζέλος στην εξωτερική πολιτική, κάνει θαύματα. Υπογράφεται η συνθήκη των Σεβρών και υλοποιείται η μεγάλη ιδέα. Η Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Είναι η αποδοτικότερη περίοδος της σύγχρο-νης πολιτικής μας ιστορίας μας και οι συγκαιρινοί μας πολιτικοί, πολλά διδάγματα μπορούν να αντλήσουν από αυτήν. Στην σύσφιξη των σχέσεων του Βενιζέλου με τον Αλέξανδρο, καταλυτικό ρόλο θα διαδραματίσει και η στήριξη του πρωθυπουργού με το υψηλό κύρος που διαθέτει, στη νομιμοποίηση του γάμου του Αλέξανδρου με μια κοινή θνητή την Ασπασία Μάνου. Μια καλλονή της εποχής, αριστοκρατικής καταγωγής όχι όμως γαλαζοαίματη, όπως το πρωτόκολλο επιτάσσει !!!. Όμως μοίρα τραγική έχει σημαδέψει το ωραίο ελληνόπουλο τον Αλέξανδρο, που καταλάμπει στην πολιτική μας σκηνή με την παιδεία, την φιλότητά και την ηθική του ευγένεια. Μοίρα που δεν θα τον αφήσει να ευτυχήσει ούτε και στο θάνατό του. Ερωτεύεται σφοδρά την Ασπασία Μάνου και έχει να αντιπαλέψει το βασιλικό πρωτόκολλο με όλες τις αρτηριοσκληρω-τικές νοοτροπίες που κομίζει, αλλά και τον πολιτικό κόσμο που δυσκολεύεται να αναγνωρίσει στο έλληνα βασιλιά την έκθεσμη συμπεριφορά του. Ηθικά γενναίος όμως ο Αλέξανδρος καθώς είναι, αποφασίζει τη ρήξη με όλες τις συμβάσεις της εποχής. Παντρεύεται την αγαπημένη του κρυφά και ζητά από τον Βενιζέλο να νομιμοποιήσει τον γάμο. Φαινομενικά η ευτυχία της ζωής, του έχει ανοίξει την πόρτα. Όμως αλλιώς δουλεύουν οι μοίρες … Στις 17 Σεπτεμβρίου του 1920 ο Αλέξανδρος επιχειρεί τον κλασικό καθημερινό του περίπατο στο πυκνό από βλάστηση δάσος του Τατοΐου, συντροφιά με τον αγαπημένο του σκύλο  Φρίτς, που του έχει δωρίσει ένας άγγλος ταγματάρχης. Στο  δάσος κυκλοφορεί μια μεγάλη ποικιλία ζώων. Μεταξύ τους και ένα ζεύγος πιθήκων που έχει φέρει ο γερμανός γεωπόνος Στούρμ. Καθώς ο άναξ διασχίζει το δάσος, ο σκύλος του επιτίθεται στην θηλυκή πιθηκίνα. Ο Αλέξανδρος σπεύδει να χωρίσει τα δυο ζώα για να γλιτώσει τον πίθηκο από τα δόντια του Φρίτς. Τότε ο αρσενικός πίθηκος που παρακολουθεί αναστατωμένος τη σκηνή, επιτίθεται στο σύμπλεγμα για να προστατεύσει το ταίρι του και δαγκώνει τον βασιλιά στα χέρια και τα πόδια. Ο χειρουργός των ανακτόρων Μέρμηγκας απολυμαίνει με ιώδιο τις πληγές θεωρώντας ότι είναι ένα απλό επιπόλαιο τραύμα. Μετά από λίγες μέρες όμως εμφανίζονται φλεγμονές και οι πληγές αντί να κλείσουν επεκτείνονται. Οι τέσσερις καλύτεροι καθηγητές της ιατρικής  Σάββας, Φωκάς, Αναγνωστόπουλος και Γερουλάνος επιστρατεύονται για να δώσουν λύση στα ανάκτορα. Ο Φωκάς θα διαγνώσει μόλυνση στρεπτοκόκκου και προτείνει ακρωτηριασμό του Αλέξανδρου για να αποτρέψει την επέκταση της μόλυνσης, λύση που απορρίπτεται.Όμως κάποιοι ομογενείς από την Αφρική στέλνουν ένα θλιβερό μήνυμα. Στη μαύρη ήπειρο το δάγκωμα του πιθήκου θεωρείται θανατηφόρο. Στα δόντια του ζώου μένουν υπολείμματα τροφών που εξελίσσονται σε δηλητήρια. Ο Βενιζέλος πληροφορούμενος τα γεγονότα, διάστικτος από αγωνία σπεύδει στο παλάτι.

 

Δίνει εντολή αντιτορπιλικό να φύγει για την Ιταλία και μετακαλεί στην Ελλάδα τον διάσημο παθολόγο Πιέρ και τον διαπρεπή γάλλο χειρουργό Πιέρ Ντελμπέ. Η διάγνω-σή τους είναι τραγική. Η μόλυνση έχει επεκταθεί και τώρα πια ο ακρωτηριασμός είναι ανούσιος. Η Ελλάδα παγώνει και η τραγική ΄Ασπασία που φέρει στα σπλάγχνα της -τεσσάρων μηνών – το παιδί της με τον Αλέξανδρο, προσπαθεί συγκλονισμένη να απαλύνει τον πόνο στον αγαπημένο της, που σφαδάζει από την ακατάσχετη μόλυ-νση. Πόσο μικρό είναι αλήθεια το μερίδιο ευτυχίας της, στη ζωή ;  Εικοσιέξι ημέρες αργότερα ο Αλέξανδρος υποκύπτει, σε πάνδημη θλίψη. Οι έλληνες συγκλονισμένοι αποχαιρετούν τον καλύτερο βασιλιά που γνώρισε ποτέ η ελληνική δυναστεία. Τραγική φιγούρα η μητέρα του Όλγα που καθώς αντικρίζει το  – ταριχευμένο – νηφάλιο πρόσωπό του αναφωνεί «Τι ωραίος που είναι ο Αλέξανδρός μου …» και καταρρέει. Ενώ ο οδηγός και αχώριστος σύντροφος του Αλεξάνδρου, Μήτσος Φουγαλάς αφού επαναλαμβάνει διαρκώς τα τελευταία λόγια του βασιλιά «Θα πάμε Μήτσο ταξίδι μακρινό …» μη μπορώντας να συμβιβαστεί με το χαμό του αφεντικού του, πηγαίνει σπίτι του και αυτοκτονεί !!! Ήθελε να τον ακολουθεί παντού και για πάντα. Όμως ο θάνατος του Αλεξάνδρου συνεπιφέρει δραματικές αλλαγές στην πολιτική σκηνή της Ελλάδος. Ο Βενιζέλος ένα μήνα αργότερα – μέσα στον κοινωνικό και πολιτικό ζόφο που επικρατεί – χάνει τις εκλογές. Επανακάμπτει στην Ελλάδα ο άκαμπτος και σφοδρός πολέμιος του, πατέρας του Αλεξάνδρου, Κωνσταντίνος και η Ελλάδα μπαίνει σε μια μεγάλη πολιτική περιπέτεια, θλιβερός απότοκος της οποίας θα είναι η εθνική τραγωδία της Μικράς Ασίας …  Όσο για τον τραγικό Αλέξανδρο ούτε στον αιώνιο ύπνο οι μοίρες δεν τον αφήνουν να ησυχάσει. Η οικογένειά του επειδή πήρε τον τίτλο  -ως δευτερότοκος – χωρίς να το δικαιούται με εξωτερική παρέμβαση, δεν τον αναγνώρισε ως βασιλιά. Ο απέριττος τάφος του στο Τατόι αναφέρει «Αλέξανδρος πρίγκιψ της Δανιμαρ-κίας, εβασίλευσε αντί του πατρός του». Και όμως ένας πίθηκος είχε κατορθώσει να αλλάξει δραματικά τον ιστορικό ρού της Ελλάδος … Το παρόν κείμενο, είναι απο τον κύκλο άρθρων μου «Στο περιθώριο της ιστορίας» και έχει δημοσιευτεί σε εφημερίδες της Ηλείας και περιοδικά ιστορίας.

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.